Μπορεί ο εργοδότης της επιχείρησης που εξακολουθεί να λειτουργεί, να απολύσει ή να επιβάλλει μερική απασχόληση ή εκ περιτροπής εργασία, λόγω των ειδικών συνθηκών ή της πτώσης του τζίρου του;

1. Ο εργοδότης της επιχείρησης που εξακολουθεί να λειτουργεί δεν χάνει το δικαίωμά του να προχωρήσει σε απολύσεις προσωπικού.
2. Μονομερώς ο εργοδότης δεν μπορεί να επιβάλλει μερική απασχόληση.  Η μεταβολή της σύμβασης εργασίας από πλήρους σε μερικής απασχόλησης απαιτεί την σύμφωνη γνώμη των εργαζόμενου που αφορά.
3. Με διευθυντικό δικαίωμα ο εργοδότης μπορεί να επιβάλλει ένα είδος εκ περιτροπής εργασίας (δηλαδή απασχόλησης κατά λιγότερες ημέρες την εβδομάδα ή κατά λιγότερες εβδομάδες το μήνα ή κατά λιγότερους μήνες το έτος κατά πλήρες ημερήσιο 8ωρο εργασίας).  Σύμφωνα λοιπόν με το άρθρο 9 ΠΝΠ 20-3-2020 (ΦΕΚ 68^Α), ο εργοδότης έχει τη δυνατότητα, με απόφασή του, να ορίζει προσωπικό ασφαλούς λειτουργίας της επιχείρησης ως εξής:
4. Κάθε εργαζόμενος μπορεί να απασχολείται κατ’ ελάχιστο 2 εβδομάδες το μήνα, συνεχόμενα ή διακεκομμένα.  Εννοείται ότι, αντιστοίχως προσαρμόζεται και ο μισθός του.
5. Η σχετική αναπροσαρμογή γίνεται ανά εβδομάδα και μπορεί να ενταχθεί σε αυτήν τουλάχιστον το 50% του προσωπικού της επιχείρησης.
6. Εφόσον υιοθετηθεί το μέτρο αυτό, η επιχείρηση υποχρεούται να διατηρήσει τον ίδιο αριθμό εργαζομένων που απασχολούνταν κατά την έναρξη εφαρμογής του.  Από την διατύπωση της διάταξης προκύπτει ότι, εδώ δεν έχουμε πλήρη απαγόρευση απολύσεων, όπως στις επιχειρήσεις που έκλεισαν, αλλά υποχρέωση να διατηρηθεί ο ίδιος αριθμός εργαζομένων.  Συνακόλουθα, ερμηνευτικά συνάγεται ότι, ο εργοδότης μπορεί να κάνει απολύσεις και να προχωρήσει σε ισάριθμες προσλήψεις, προκειμένου να διατηρηθεί ο ίδιος αριθμός του προσωπικού της επιχείρησης.
7. Στο τέλος κάθε μήνα o εργοδότης υποχρεούται να δηλώνει την εφαρμογή του ανωτέρω τρόπου εργασίας στο π.σ. «ΕΡΓΑΝΗ».
8. Εκτός αυτών και εφόσον ο εργοδότης χρειάζεται να λάβει ακόμη περισσότερο δραστικά μέτρα, έχει πάντα την διέξοδο να καταφύγει σε προσαρμοσμένη εκ περιτροπής εργασία που προβλέπεται δηλαδή στο άρθρο 38 παρ. 3δ ν. 1892/1990.

Σύμφωνα με την διάταξη αυτή, αν περιοριστούν οι δραστηριότητές του (όπως στην περίπτωσή μας), ο εργοδότης μπορεί να επιβάλλει σύστημα εκ περιτροπής απασχόλησης στην επιχείρησή του, για χρονικό διάστημα 9 μηνών τον χρόνο.

Εκ περιτροπής απασχόληση θεωρείται η απασχόληση κατά λιγότερες ημέρες την εβδομάδα ή κατά λιγότερες εβδομάδες το μήνα ή κατά λιγότερους μήνες το έτος ή και συνδυασμός αυτών κατά πλήρες ημερήσιο ωράριο εργασίας.  Πιο συνηθισμένη μορφή εκ περιτροπής απασχόλησης είναι η εργασία 8ώρου, μία ημέρα την εβδομάδα.  Προϋπόθεση για την εκ περιτροπής απασχόληση στην επιχείρηση είναι  η προηγούμενη ενημέρωση και διαβούλευση με τους νόμιμους εκπροσώπους των εργαζομένων, οι οποίοι είτε προέρχονται από το σωματείο τους, είτε από το συμβούλιο των εργαζομένων.  Εάν δεν υπάρχει σωματείο ή συμβούλιο εργαζομένων, τότε η ενημέρωση / διαβούλευση γίνεται με όλους τους εργαζόμενους της επιχείρησης και πραγματοποιείται σε τόπο και χρόνο που ορίζει ο εργοδότης.  Για την επιβολή του συστήματος εκ περιτροπής απασχόλησης δεν απαιτείται η σύμφωνη γνώμη των εργαζομένων.